Ağrıda yıllardır anlatılan ama bir türlü var olduğu ispatlanamayan tren yolu merak konusu oldu. Rusların Doğu Anadolu’yu işgal ettiği yıllarda asker sevkiyatı için yaptırdığı tren yolu Devlet Demir Yolları haritalarında bulunmazken, vatandaşların demir yolunun raylarını sökerek çatılarda kullandığı ortaya çıktı.
Yıllar önce Ağrı’dan tren geçtiği iddia edilirken, vatandaşlar ilde hiçbir zaman çalışır vaziyette bir tren görmedi. Ağrı’nın Eleşkirt ilçesinden Yücekapı beldesinin kuzeyine doğru yol aldığınızda yemyeşil ağaçların ardından yılların yorgunluğunu taşıyan paslı raylar ve demiryolu karşılar sizi. Paslı raylar bazı köylerde o kadar çoktur ki köye girer girmez hemen karşınıza çıkarlar. Bir zamanlar demir yolunda kullanılan raylar artık köy evlerinin vazgeçilmez parçası haline gelmiştir. Raylar kimi ahırda tavanı desteklemek için kerestelerle beraber kullanılırken, kimi raylar da kapı önlerinde kendi hallerine terkedilmiş olarak dururlar. Bazen il merkezinde toza toprağa bulanmış, yıkık dökük bir parkta, parkın genel görüntüsüne değişiklik katsın diye gelişi güzel bırakılmış bir çift demirden yapılmış tren tekerine de rastlamanız mümkündür. RUS ASKERLERİ İÇİN YAPILAN TREN YOLUNDAN ESER YOK Birinci Dünya Savaşı yıllarında Rus askerlerinin değişik yerlere sevkiyatı için hayata geçirilen tren yolu, Rusların bölgeden ayrılması ile birlikte tahrip oldu. O dönemlerde Rus askerlerine silah ve erzak yardımı için kısa sürede yapılan tren yoluyla ilgili şu anda herhangi bir bilgi bulunmaması ise son derece düşündürücü. Türkiye Devlet Demir Yolları’nda bile tren yolu ile ilgili herhangi bir bilgiye ulaşılamıyor. Resmi arşivlerde yapılan araştırmalarda bile Ağrı’daki tren yoluna ait bilgi bulunamıyor. Harite Genel Komutanlığı arşivlerinde ise tren yolunu gösteren 1950 yılına ait 1/25000 ölçekli bir harita bulunuyor. Ağrı’da yaşı 80′e dayanan vatandaşlar bile buralarda ne çalışan bir tren, ne trenin üzerinde gittiği demiryolu rayı, ne de rayların üzerine döşendiği keresteleri görmüş. Ağrı’ya en yakın demiryolu 100 kilometre uzaklıkta Erzurum’un Horasan ilçesinden geçmekteyken, demiryoluna ait kalıntılar ise vatandaşların kafalarında soru işaretleri bırakıyor. Tren yolunu yörede yaşayan köy halkına sorduğunuzda, “Zamanında burada bir demiryolu varmış…” diye başlayan herkesin ortak cevabı, daha sonra kendine özgü hikâye ve hatta masala dönüşüyor. Yöre insanının birleştiği nokta ise, sahip çıkılmadığı için demiryolunun çürümeye terk edildiği fikri. Demirlerin köylerine kadar nasıl geldiği gibi sorulara vatandaşlar cevap bulmakta zorlanırken, doğduklarında demirlerin burada olduğunu, bu işi muhtemelen babalarının veya dedelerinin yaptığını ifade ediyorlar. Kayıp olan tren yolu sadece köylülere yaramış, çünkü tren istasyonlarına yakın bulunan Aşağıküpkıran köyünden tutun da Tahir beldesine kadar ki güzergâhta bulunan bütün yerleşim birimlerinin çatılarında tren rayları görmek mümkün. Raylarıkullanan köylüler ise, “Ne yapalım tren yolu kullanılmaz olduktan sonra biz de raylarını değerlendirelim istedik. Ama keşke tren yolu var olsaydı da şu an bir demir yolumuz olsaydı. İnşAllah Ağrı’ya kısa sürede demiryolu getirilir.”şeklinde temennide bulunuyorlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder