Kürt kültüründe önemli bir yere sahip olan dengbêjlik, özlemleri, aşkları, tarihteki acıları, isyanları, savaşları günümüze kadar taşımıştır. Kürt kadınlarının dengbêjlikte önemli bir yeri vardır. Kürt kadınlarının, yaslarda ve gizli kapaklı söyledikleri ağıtlar erkek dengbêjlere de dengbêjlik ruhu kazandırmıştır. Dengbêjlik Kürtlere özgü bir sanattır ve bu sanatın en fazla yoğun yaşandığı bölge Serhat bölgesidir. Agirî’nin (Ağrı) önemli dengbêjlerinden biri olan Fatma Karayel, hayat hikayesiyle hüzünlendirir, dinleyicilerini berrak sesiyle başka diyarlara götürür. Agirî’nin Bazîd (Doğubeyazıt) ilçesinde yaşayan Fatma Karayel, halk arasında Fatma Ana olarak tanınır. Hayat hikayesini dinlediğimiz 62 yaşındaki Fatma Ana, dengbêjlik öyküsünü duygulu ve bir o kadar güç veren sözlerle anlattı.
‘Eskiden kilam söylememiz ayıptı’
Fatma Ana dört kardeş içinden tek kız çocuğu olduğunu belirtiyor. Babasının da dengbêj olduğunu söyleyen Fatma Ana, babasının gittiği bütün düğünlere onu da yanında götürdüğünü söylüyor. Birçok kadının yaşadığı gibi 15’inde evleniyor, 16’sında da anne oluyor Fatma Ana. Daha önce kadınların dengbêjlik yapmalarının çok ayıp sayıldığına dikkat çeken Fatma Ana, “Eskiden kilam söylerken çok utanırdık. Şimdi ise kadınlar artık rahatlıkla radyolarda, televizyonlarda dengbêjlik yapabiliyor” diyor. Kendisine en büyük desteğin eşinden geldiğini kaydeden Fatma Ana, kilamlarını yaşadıklarıyla beslediğini dile getiriyor.
Dinleyicilerine acı ve umutlarını haykırıyor
Çocuklarının acısını derinden yaşadığına değinen Fatma Ana, genç yaşlarda iki çocuğunu kaybettiğini söylüyor. “İki oğlumda özgürlük mücadelesine katılarak halkı için mücadele etmek istedi.” diyen Fatma Ana kendini dinleyenlere acı ve umutlarını haykırıyor. Fatma Ana son olarak “Birisi dağda diğeri de 12 yıldır zindan da.. Gençliğimde yaptığım dengbêjlik bu kadar duygulu değildi. Kilamlarım halkımın acıları, çocuklarımın acıları ve tanıklık ettiğim kahramanlıklarla daha anlamlı hale geldi” diyor.
JINHA (Jin Haber Ajansı)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder