Burhanê Emîn Paşa'nın Bir Şiiri

Ağrı Direnişi savaşçıların Birhanê Emin Paşa (Burhan Bey), Haydaranlı Kör Hüseyin Paşa'nın amcasının oğlu Emin Paşa'nın oğludur. Ağrı Direnişi'nde Xoybûn Örgütü'nün Mako Sorumlusu olan Burhan Bey, direniş içerisinde bir çok kahramanlığa imza atar.


Haydaran Aşiretinde direniş içerisinde yer alan en büyük aile, Mala Şero (Şero Ailesi)'dur. Amca çocukları olan Hüseyin Paşa, Emin Paşa ve Ûsivê Evdal Axa (Yusuf Ağa)'nın çocuklarının çoğu, Ağrı Direnişi içerisinde yer alıp, birçok bedel verip, büyük kahramanlıklara imza attılar. Emin Paşa, Hüseyin Paşa ve Ûsivê Evdal Ağa, Mamed Ağa'nın torunlarıdır.

Hüseyin Paşa ailesinde Ağrı Direnişi'nde hayatlarını kaybedenler, Hüseyin Paşa'nın kendisi, oğulları Abdullah, Yusuf ve Afit (Efo), torunu Süleyman, yeğeni Ahmedê Zero Xatûnê'dir. Emin Paşa'nın aielesinden ise, Emin Paşa'nın kardeşi Edoyê Hesen Axa (Abdullah Bey) direnişin sonunda yakalanıp Adana Cezaevine konulduktan sonra, orada şüpheli bir şekilde öldü. Emin Paşa'nın oğulları İbrahim (Brahim), Osman, Bekir (Ebubekir), Zıbo, Adıl ve Mustafa direniş içerisinde hayatlarını kaybettiler. Emin Paşa'nın oğlu Sultan ise, yakalanıp Adana Cezaevi'ne götürüldü, akıbeti halende bilinmiyor.

Direniş sonunda Emin Paşa'nın sadece iki oğlu sağ kaldı. Bunlar Burhan ve Ömer (Emer)'dir. Bu iki kardeş, direniş yenilgi ile sonuçlanınca İran'a geçerler. Büyük bir savaşçı, şair ve birikimli bir insan olan Burhan Bey, İran'da vefat eder. Ailenin diğer kısmı ise, 1939 yılında Türkiye'ye dönüp, Erciş ve Patnos'a yerleşirler.  Türkiye'ye döndükten sonra birçok sürgün ve tutuklamaya maruz kalan Emin Paşa'nın torunlarına, “Yıldız”, “Aydın”, “Yiğit” ve “Çevik” soy isimleri verilir.

Çok güzel şiirler yazan Burhan Bey, Ağrı Direnişi içerisinde hayatlarını kaybeden kardeşleri için de şiirler yazar. Kendisi ile görüştüğüm Hüseyin Paşa'nın torunu Feridun Süphandağ, bu şiirlerden kısa bir dörtlüğü bana göndermişti:

"Doşegê me kevir be
Orxanê me ji belga
Poşman nabim ji vê sevdayê
Heta heyfa te hilda"

Türkçesi:

"Yatağımız taştan olsa
Yorganımız yaptaktan
Pişman olmam bu sevdadan
Senin intikamını alana kadar"

Nihat Öner
rewan004@hotmail.com