AĞRI'DA, GELENEKSEL TOPA DARA SPORU

Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürü Mehmet Şafi Erim, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ˊˊtopa daraˊˊ oyununun, başta Ağrı olmak üzere Doğu Anadolu Bölgesiˊnde oynandığını belirterek, bu oyunun beyzbolun atası olduğu kanaatine vardıklarını söyledi.
Erim, bu spor branşına ilişkin araştırmanın yapılacağını ifade ederek, şunları kaydetti:

ˊˊBu bizim ata sporumuzdur. Bu oyunun net tarihini belirlemek için üniversitede akademisyen arkadaşlarımız araştırma yapacaklar ve bize bilgi verecekler. Oyun, oynanış şekli ve puan boyutuyla beyzbolla benzerlikler arz ediyor. Oyunu genç-yaşlı herkes oynayabilir. Atalarımız bu oyunu oynarken, ABD henüz keşfedilmemişti. Bu noktada, bu sporun, beyzbolun atası olduğu kanaatine vardık. Daha çok çocukluk çağımızda büyük bir zevkle oynadığımız bu oyunu yeniden gündeme getirmeye çalışacağız. Bana göre bu spor, Golf ve beyzbol gibi sporlardan daha zevklidir. Bu oyun, 45 ya da 60 metrelik bir sahada ve daire şeklindeki alanda oynanıyor. Oyun, büyükbaş hayvan kılından yapılmış topla oynanır. Bu top, büyükbaş hayvanların sırtındaki kaşağı ile alınan tüylerin iyice yoğrulmasıyla elde ediliyor ve buna kıl da katılabiliyor. Ezilip yoğruluyor ve top şeklini alıyor. Bu top beyzbolda da kullanılabiliyor. Topa dara oyununun yaygınlaştırılması için çalışma başlatıyoruz.ˊˊ
-Oyun şekli-
Yöresel ismiyle ˊˊtopa daraˊˊ oyunu hakkında bilgi veren Erim, şöyle devam etti:
ˊˊOyunda topa vuran (beyaz) ve topu yakalayan (siyah) takımlardan birer kişi penaltı noktasında yan yana dururlar. Topu yakalayacak olan takımın oyuncusu havaya topu fırlatır, vurucu topa vurur ve orta saha yuvarlağının ters tarafına kadar koşar. Bu esnada topu yakalayacak olan takımın elemanları, gelen topu Havada yakalamaya çalışırlar. Eğer yakalarlarsa 1 puan alır. Yakalayamazlarsa yere düşen topu birbirlerine fırlatarak orta sahaya doğru koşan rakip takımın oyuncusunu vurmaya çalışırlar. Topla vurmaları durumunda puan alırlar. Topa vuran takımın oyuncuları altı pas içinden çıkamazlar. Topu yakalayacak olan takımın oyuncuları da topa vurulmadan orta sahayı geçemezler. Topu yakalayan takımın oyuncuları, top ellerindeyken adım atamazlar. Adım atan oyuncu bir faul alır. Topa vuracak olan oyuncunun topu tutturması için üç hak verilir. Vuramaması durumunda top el değiştirir. Topa vuran takımın oyuncusu orta sahanın diğer yarısına geçtiği anda bir puan ve geri döndüğünde de bir puan alır.
Vuran takım altı pas alanı içinde bekler. Yakalayan takım orta saha çizgisinin gerisinde bekler. Topa vurulmadan, yakalayan takımın oyuncuları orta saha çizgisini geçemez yoksa faul olur. Topa vuran takımın oyuncuları, altı pas alanından çıkamaz, oyuna müdahale ederse faul olur. Topu fırlatan oyuncu kasti olarak iki kere yanlış atarsa faul olur. Yakalayan takımın oyuncuları top ellerindeyken koşamaz, yürüyemez yoksa faul olur. Tekmeleme, itekleme, vurma gibi zarar veren durumlar faul sayılırˊˊ diye konuştu.
Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürü Erim, oyunda kullanılan sopa ve kıyafeti farklı bir şekilde dizayn etmeyi planladıklarını bildirdi.
Erim, ˊˊOyun için Ağrı merkez ve Taşlıçay ilçesini pilot bölge olarak belirledik. Buralarda 2 takım oluşturulacak. Önce mahallelerarası sonra köyler arası ˊTopa Daraˊ turnuvaları düzenleyeceğiz. 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı etkinliklerinde Mahalle ve köyler arası final müsabakasını gerçekleştireceğiz. Bu müsabakada il birincisi seçilecek. Hedefimiz 4-5 yıl sonra bu sporun federasyonunu oluşturmaktırˊˊ dedi.
Topa Dara
Ağrıˊda uzun bir süredir oynanan Kürtçe adıyla ˊˊTopa Daraˊˊ (Sopa Topu) oyunu, iki takım halinde 6ˊşar kişiyle oynanır.
Kürtçeˊde ˊˊDarˊˊ kelimesi Türkçeˊde sopa anlamına gelir. ˊˊTopa Daraˊˊ yaklaşık 50 santimetre uzunluğunda bir sopa ve büyükbaş hayvanların sırtındaki kaşağıyla alınan tüylerin iyice yoğrulmasıyla elde edilen, yuvarlak şeklini alan hafif bir topla oynanır. Oyunda topa vuran ve topu yakalayan takımlardan birer kişi penaltı noktasında yan yana durur. Topu yakalayacak olan takımın oyuncusu havaya topu fırlatır, elinde sopa olan rakip oyuncu ise topa vurur ve orta saha yuvarlağının ters tarafına kadar koşar. Bu esnada topu yakalayacak olan takımın oyuncuları gelen topu havada yakalamaya çalışırlar. Oyuncu topu yakalarsa 1 puan alır. Topun yakalanamaması halinde yere düşen topu alan oyuncular, topu birbirlerine atarak orta sahaya doğru koşan rakip takımın oyuncusuna vurmaya çalışırlar.