Tarihte Bugün - 04-07-1930 Zilan Harekatı Başladı

(04.07.1930) Türk ordusu, "Zilan Harekatı" adıyla bölgede operasyonlara başladı. En az 15 bin sivil toplu şekilde katledildi (Yerel kaynaklara göre 47 bin kişi). 50'den fazla köy haritadan silindi, koyun sürülerine el konuldu. Kuyular taş ve toprakla dolduruldu.


Uçaklar yangın bombaları kullanarak, ekili arazileri tahrib etti. İnfazlar 1932 yılına kadar aralıksız sürdü. 570 aile Trakya ve Batı Anadolu'ya sürgün edildi. 3000 kişi Adana, Zonguldak, Manisa, Sinop zindanlarına gönderildi. Sağ dönenler 100 kişi civarindaydı. Yaklaşık 2900 kişi Zindanlarda tifüs ve açlıktan öldü. Zonguldak'a gönderilenler kömür ocaklarında çalıştırıldı.

Bu kişilerin çoğu sonra akciğer kanserinden öldü. 1930 Zilan jenosidinin hesabı hala sorulmayı bekliyor.

Ağrı'da 1930 ve sonrasındaki tüm katliamlar, Geliyê Zîlan (Zilan Deresi) denilerek özetleniyor; Jenosid, sadece Zilan Deresinde değil, Zemyan ve Axuri Derelerinde, köylerde, mezralarda hatta Erciş, Iğdır, Bazid ve Ağrı gibi şehirlerin merkezlerinde de yapılmıştır.