Şêx Evdirrehman'ın karısıdr.
Tanınmış bir kadın savaşçıdır.
Hedê’de, savaştan sağ kurtulan ender savaşçılardan biridir
(Ağrı isyanları).
1998 yılında ölen Hedê, Ağrı Dağı’nın eteklerinde bulunan Hasanhan (hesexan) köyü mezarlığına, kocasının yanına gömüldü.
Aşağıdaki şarkının adı “lê lê Hedê”dir.
Bu şarkı, Şêx Evdırrehman’ın karısı Emine üzerine yakılmıştır.
Ağrı ulusal ordusu’nun dağılma sürecine girdiği bir dönemde, Kürt ordusuyla iran ordusu arasında meydana gelen savaş üzerine söylenmiş bir şarkıdır:
Hey Hedê, garibanım, bir savaş çıktı başımıza
Newêr gölü’nde, şu iran’ın sınırında
Anam, garip anam sabahtır
Baktım Şêx Zahır etrafa dürbünle bakıyor
Serhad diyarının karı tutmuş dört bir yanımızı
Kaybolmuş memleketin yolları kar altında
Şêx Zahır bağırıp duruyordu: “ Evdırehman” diyordu
“Sana, “önümüzü askerler tutmuş’ demedimmi ?
Toplar, Tüfekler, hafif makineliler
Hey bre kardeş, üç nizami asker taburu
Sarmış çepeçevre etrafımızı
Nasıl olurda kimse olmaz Şêx Elî’ye haber verecek
Şêx Zahır’ı ağır yaralamışlar
Yarası derindir kardeşimin, çaresizdir”
Hey Hedê, garibanım, bir savaş çıktı başımıza
Şehîdê Qazî’de , İran’ın sınırında
Üstelik mevsimde sonbahar
Yumuşak bir kar yağıyor üstümüze
Hele bir bak yerler kayış gibi donmuş
Evi yıkılasıca Kerim efendi
Düşmüş askerlerin önüne,
Üç ülkenin ordularını getiriyor üstümüze
(tc, iran , Sovyetler birliği)
Şêx Zahır’ı ağır yaralamışlar
Şêx Bananın koçyiğidi
“Benden size hayır yok gayrı” dedi
“Bana bir sigara verinde içeyim
Daha yaram soğumamışken”
Olmaz bu, billahi olmazAskerler sarmış dört bir yanı
Ağır silahlar ve cephaneyle
Şêx Hebîb: “ Bu kez de kurtulursak” diyordu
“Haram olsun bana gayrı iran’a gitmek de
Alçak hainlere dost olmakda”
BU KAHRAMAN KÜRT KADINI ÜZERİNE YAKILMIŞ BAŞKA BİR AĞITTA DA ŞUNLAR SÖYLENİYOR:
Sabahtır savaş başladı
Geliyê newêrek’de
İran sınırında
Bûk û zava (gelin ve damat) kayalığında
Evi yıkılasıca Kerim efendi
Devletin ispiyoncusu
On iki vilayetin askerini sarmış başımıza
Bakıyorum da
Şêx Evdırehman’ın elinde aynalı tüfek
Boynunda dürbün, önünde bir harita var
Şêx Zahır’ı ağır yaralamışlar
Yarası ağırdır, çaresizdir
Olurmu böyle, olurmu,
Kürtlerde Yiğitler tükenirmi ?
Hedê’ciğim, garibanım, kalk
Vatanımız Serhed’tir
Gönlümüz gamlı
Yumuşacık bir kar yağıyor üstümüze
Yerler kayış gibi gibi donmuş
Evi yıkılasıca Kerim efendi
On iki vilayetin askerini sarmış başımıza
Bana tabakamı getirde
Bir sigara içeyim
Daha yaram soğumamışken
Kürt ozanları, kendi kahramanları üzerine şarkı yaktıkları gibi, ulusal hainler üzerinede şarkı yakmışlardır.
Yukarıdaki şarkıda, Kerim Efendi isimli bir hainden bahs ediliyor. Efendi denildiğine göre, bu kişi büyük bir ihtimalle okumuş bir kasabalıdır.
Bu kişiyide size tanıtmak istiyordum. Ne yazıkki, kim olduğunu tespit edemedim.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder